Blauwalg bestrijden in je aquarium? Probeer deze lekker handige gids

Auteur

Gilles

Comments:

8 Comment

Datum

augustus 10, 2018

blauwalg bestrijden in het aquarium

Al jaren droom je van zo’n prachtig aquarium. Je hebt erover gelezen, je hebt een knappe inrichting uitgetekend en de juiste producten besteld. Nu ze eindelijk zijn aangekomen, krijgt je bak straks vorm en wordt je aquariumdroom werkelijkheid.

Je laat niets aan het toeval over en begint opgewonden maar geduldig je bak in te richten. Eerst de aquasoil, de hardscape, filter, zelfs je aquariumplanten zijn gesnoeid én geplant. Je bak loopt voorzichtig vol en de filter doet zijn ding. Je hebt een heus opstart plan en de verlichting staat op 6 uur.

Het kan niet fout lopen.

En inderdaad, twee weken later zit je vol bewondering naar je prachtbak te kijken. Stralend groene blaadjes, zachtjes wiegend in dat zachte licht. Het leven is perfect! Of toch niet? Wat is dat donkergroene randje aan dat ene blaadje? Ligt daar nu precies een laagje over? Ach, komaan je maakt je toch gewoon zorgen om niks? Eén blaadje?! Hoe erg kan het zijn?

blauwalg aquarium op planten
Is dat … BLAUWALG?! Bron: The Cichlid Stage

Erg. Want je kijkt naar de eerste symptomen van blauwalg. En dat betekent maar één ding: tijd voor actie. Ik leg je uit wat blauwalg is, hoe het ontstaat, hoe je het voorkomt en wat je moet doen om het uit je bak te knallen.

PS: geen zin om het heel artikel te lezen? Spring dan direct naar het actieplan.

Wat is blauwalg of cyanobacterie?

Cyano-wat? Cyanobacterie. Inderdaad, blauwalg is eigenlijk geen alg, het behoort tot de familie van de cyanobacteriën.

Blauwalg in je aquarium ziet eruit als een blauwgroen slijm en heeft vaak een vieze geur als je het op je vinger krijgt en erover wrijft. De algen laten zich makkelijk afhevelen en zitten vaak vooraan in het substraat. Als je niet oppast gaat blauwalg over het substraat groeien en zelfs over aquariumplanten heen.

blauwalg aquarium
Zo ziet blauwalg eruit

Als dat gebeurt krijgen je plantjes onvoldoende licht en gaan ze langzaam afsterven. Kortom, blauwalg behoort niet tot de vriendenkring van de aquarist en wil je zo snel mogelijk uit je bak.

Wat is dan de oorzaak van blauwalg in het aquarium?

Blauwalg in je aquarium ontstaat omwille van verschillende redenen. Hieronder vind je de vier belangrijkste oorzaken van blauwalg.

Teveel afvalstoffen in je aquarium

Blauwalg komt heel vaak voor in aquaria waarin veel afvalstoffen zijn. Of het nu gaat over een vervuilde bodem, rottende bladeren, een slecht functionerende filter die aan het dichtslibben is, … Dit kan allemaal een teveel aan afvalstoffen veroorzaken en laat dat net iets zijn waar blauwalg verzot op is.

blauwalg aquarium afvalstoffen
Slechte plantengroei veroorzaakt afvalstoffen. Bron: Barr Report

Te weinig of slechte watercirculatie

Als je last hebt van blauwalg op een bepaalde plek, is vaak een slechte watercirculatie in je aquarium de boosdoener.

Waarom? Omdat te weinig stroming dead spots creëert. Dat zijn plekken in je aquarium waar de stroming zo slecht is dat er te weinig CO2 en voedingsstoffen worden aangeleverd voor de planten op die plekken. Het resultaat: ze gaan slechter groeien of erger: ze sterven af.

Ook zijn het heel vaak plekken waar afval achterblijft en zich gaat opstapelen. Voor je het weet zit de zaak in een vicieuze cirkel want de planten op die plek gaan slechter groeien door een tekort aan CO2 en meststoffen. Je raad het al… Ze produceren meer afvalstoffen, die blijven liggen en dat veroorzaakt blauwalg.

Blauwalg bestrijden in je aquarium? Probeer deze lekker handige gids | PlantedBox

Te weining nitraat

Volgens Tom Barr, de “uitvinder” van de Estimative Index, wordt blauwalg in het aquarium heel vaak veroorzaakt door een tekort aan nitraat. In zijn praktijktesten bleek dat de blauwalg vaak verdween na het toevoegen van nitraat. Daarnaast is nitraat ook een macro-element voor de plantengroei, dus ook voor je aquariumplanten. Zonder nitraat groeien ze slecht, gaan ze rotten, krijg je afvalstoffen en … de rest van het verhaal ken je

Estimative Index
Deze bak gebruikt de Estimative Index. Bron: Tom Barr

Een ammoniumpiek

Ammonium moet je ten alle koste vermijden in je aquarium. Slechts een klein beetje kan blauwalg (of andere algen) veroorzaken. Waardoor ontstaat ammonium? Teveel vissen, teveel vissenvoer, omwoelen van de aquariumbodem, een slechte werkende filter, …

Is blauwalg schadelijk voor vissen en planten?

Da’s makkelijk: ja! Blauwalg is niet alleen schadelijk voor vissen en planten, het is zelfs schadelijk voor mensen. Regelmatig zie je in het nieuws dat een meer overwoekerd is door deze alg en dat men ten strengste afraadt om erin te duiken.

Vermoedelijk ben je niet van plan een duik in je aquarium te nemen, maar was toch maar je handen grondig nadat je blauwalg hebt proberen te verwijderen. Van blauwalg kan je namelijk maag- en darmklachten krijgen, maar ook misselijkheid, buikpijn, diarree, hoofdpijn, huidklachten, of geïrriteerde ogen.

blauwalg aquarium gevaarlijk
Blauwalg kan gevaarlijk zijn. Bron: ROI

Voor je vissen kan de zuurstofloosheid als gevolg van de afbraak van de algenpopulaties leiden tot sterfte. Voor je planten kan het schadelijk worden als de blauwalg begint te woekeren en over de bladeren groeit en ze helemaal bedekt. Je aquariumplant krijgt dan steeds minder en minder licht, waardoor het afsterft en de vicieuze cirkel weer begint.

Kortom, je wil het goedje niet in je aquarium. Blauwalg ziet er niet alleen vies uit, het is ook schadelijk voor het leven in je bak. Daarom is het belangrijk om blauwalg in je aquarium meteen te bestrijden.

Hoe blauwalg in je aquarium bestrijden?

We zijn het erover eens, blauwalg moet zo snel mogelijk uit je aquarium verdwijnen! Maar hoe pak je dat aan? Want dat goedje is behoorlijk hardnekkig. De beste manier om blauwalg uit je aquarium te verwijderen is regelmaat, een goede voorbereiding en een combinatie van mijn persoonlijke, beproefde tactiek. Die strategie bestaat uit 3 stappen:

  1. Preventieve maatregelen nemen
  2. Een black-out uitvoeren om de blauwalg te doen afsterven
  3. Een chemische behandeling om de laatste restjes blauwalg af te maken

Ik leg je hieronder stap voor stap uit hoe je dit kunt doen.

Stap 1: tijd voor de juiste preventieve maatregelen tegen blauwalg

Door een preventieve aanpak kan je blauwalg voorkomen. En…, jawel…, voorkomen is nog altijd beter dan genezen. Ik vertel je hieronder welke stappen je moet doorlopen zodat je zeker bent dat je goed bent voorbereid. Niet alle stappen zullen op jouw aquarium van toepassing zijn, maar ik raad aan om toch zoveel mogelijk elke stap uit te voeren.

KIaar? Let’s go!

  1. Maak je filter schoon: spoel de sponzen of vervang ze als dat nodig is. Vergeet ook niet je impeller en filterslangen te reinigen. Het biologisch filtermateriaal kan je met rust laten.
  2. Ververs minstens 50% van het water terwijl je zoveel mogelijk blauwalg, rondzwevend vuil, vuil op de bodem en rotte bladeren mee opzuigt. Dit is heel belangrijk!
  3. Maak ook even gebruik van de situatie om het glas schoon te maken, het decoratiemateriaal met een oude tandenborstel schoon te schrobben en andere vuiligheid te verwijderen.
  4. Doordat je je filter hebt schoongemaakt, is de watercirculatie al beter. Merk je dat de stroming echter nog altijd niet top is? Plaats dan gerust een extra stromingspompje zodat alle plantjes lichtjes meebewegen in de stroming.
  5. Voeg extra nitraat toe als plantenvoeding. Je kan daarvoor mijn All-in-One gebruiken, die bevat al ruim voldoende nitraat, ofwel een zakje nitraat.

Stap 2: tijd voor de fameuze “black-out”!

Neen, een black-out betekent niet dat je gewoon vergeet dat je last hebt van blauwalg in je aquarium. Bij een black-out gaat je bak volledig in het donker gedurende 2 à 3 dagen. De blauwalg kan niet tegen verduistering en sterft af. Een belachelijk efficiënte methode al zeg ik het zelf.

Hoe zit het met je vissen en planten als je een black-out doet? Echt blij zullen ze er niet van worden, maar als je het maximum 3 dagen volhoudt, heeft het geen gevolgen voor je dieren en planten. De blauwalg daarentegen, die is waarschijnlijk dood!

Blauwalg blackout
Een black-out. Bron: Floraquatic

Hoe begin je eraan?

  1. Installeer een luchtpompje voor extra zuurstof in je aquarium om te compenseren voor het feit dat je planten door gebrek aan licht geen zuurstof produceren.
  2. Schakel je CO2-systeem uit (als je die gebruikt). Je planten doen in het donker niet aan fotosynthese, dus is CO2 is niet nodig en zelfs gevaarlijk met de verminderde zuurstof
  3. Verduister de bak volledig. Ga hier heel erg nauwgezet bij te werk, want alles staat of valt met een VOLLEDIGE verduistering. Doe een paar vuilniszakken over het aquarium en plak de randen vervolgens af met plakband zodat je aquarium volledig is afgesloten. Vuilniszakken alleen volstaan vaak niet doordat ze nog licht doorlaten. Creëer daarom nog een extra “verduisteringslaag” door karton of handdoeken over de vuilniszakken te doen. Check goed of alles echt compleet is afgedekt. Let hierbij vooral op de kleine hoekjes en de plekken waar de apparatuur in de bak komt zoals de filterslangen of verlichtingskabels. Het ziet er niet uit, maar geloof me, het zal werken
  4. Wacht af. En dat bedoel ik letterlijk. Je moet de boel nu minimum 2 en maximum 3 dagen met rust laten. Snel even kijken of alles in orde is, is NIET met rust laten! Blijf overal af of je kan helemaal opnieuw beginnen!

Stap 3: chemische behandeling van de blauwalg

OK, de 3 dagen black-out zijn voorbij, tijd om de vuilniszakken te verwijderen. Doe dit voorzichtig en laag per laag. Een vieze geur is normaal doordat je bak meerdere dagen volledig is afgesloten geweest van verse lucht. Nu je de vuilniszakken hebt verwijderd en je bak weer het daglicht mag zien, kan je weer aan de slag:

  1. Ververs minstens 50% van het water
  2. Verwijder de luchtpomp en schakel je CO2-systeem in
  3. Doseer nitraat (zoals in stap 1) en vergeet de andere meststoffen zoals sporenelementen, fosfaat en ijzer niet. Je kan hiervoor ook mijn All-in-One gebruiken
  4. Schakel je aquariumverlichting in en check of de tijdsklok nog klopt
water verversen aquarium onderhoud
Een wekelijkse waterverversing kan wonderen doen. Bron: Pinterest

Goed, nu is het tijd voor de allerlaatste stap. De chemische behandeling. In principe hou ik niet van anti-algenmiddelen. Ze pakken namelijk enkel de symptomen aan en niet de oorzaak. Waarom vind ik hier dan opeens dat een anti-algenmiddel wel oké is? Omdat je de oorzaak al hebt aangepakt. Bovendien is dit product ook geen pesticide zoals sommige anti-algenproducten.

Hoe ga je te werk?

  1. Verwijder actieve kool uit je filter als je die hebt
  2. Doseer 10ml anti-blauwalgmiddel per 80 liter aquariumwater gedurende 5 à 6 dagen
  3. Ververs na de behandeling opnieuw 50% van het water en doseer plantenvoeding

Tataaa, je bak is helemaal blauwalg vrij!

Conclusie: blauwalg bestrijden is tijdrovend maar gemakkelijk

Naast het feit dat het nu tijd is voor een vreugdedansje, een biertje, of wat dan ook, is het vooral belangrijk om te onthouden dat blauwalg iets is wat je meteen moet aanpakken. Laat de zaken niet op hun beloop want het gaat gegarandeerd verkeerd.

Blauwalg verdwijnt niet vanzelf, wel integendeel. Als je een aantal basisprincipes in gedachten houdt, kan je vanaf nu blauwalg in je aquarium gewoon vermijden. Steekt het goedje per ongeluk toch weer de kop op, geen paniek, met deze methode krijg je het weer klein:

  1. Ga eerst preventief te werk en verwijder zoveel mogelijk blauwalg en maak je aquarium en je filter schoon
  2. Voor de black-out uit gedurende 2 à 3 dagen
  3. Schakel de nodige apparatuur terug in, ververs opnieuw 50% en voer daarna de chemische behandeling uit

En daarna: genieten maar!

8 reacties op "Blauwalg bestrijden in je aquarium? Probeer deze lekker handige gids"

  1. Beste Gilles,

    Hoe sta je tegenover het gebruik van nitraathars in filter van discusaquarium in combinatie van het gebruik All-in-one in ?
    Werkt dit niet contra-productief ?

    Aquarium is licht beplant en er is CO2-toevoeging

    dank,
    Mark

    1. Dag Mark

      Als dit ook effect heeft op nitraat van anorganische bron, dan is het inderdaad contraproductief aangezien het elke keer de nitraat van de All-in-One eruit zal filteren. Nitraat is een macro-element voor de plantengroei en mag niet ontbreken voor planten.

      Groetjes
      Gilles

  2. Beste Gilles
    Ik heb je artikel over blauwalg gelezen. Heel duidelijk.Ik heb echter discusvissen. Is de Black out niet gevaarlijk voor deze dieren?
    En welk chemisch middel beveel jij aan tegen blauwalg?
    Groet Ellen

    1. Dag Ellen

      Hoewel ik geen ervaring met discus heb, zou een korte blackout geen effect mogen hebben. Bij twijfel zou ik het max 2 dagen doen. Wat betreft het chemisch product: daar bestaan meerdere voor, om het effect ervan te weten op discus raadpleeg je best de fabrikant daarvoor.

      Groetjes
      Gilles

  3. Dag Gilles,

    Ik heb je artikel over blauwalg bestrijden aandachtig gelezen, gezien ik spijtig genoeg ook met een hardnekkige blauwalg te maken heb. Echter een paar vragen: tijdens de black-out, voeder je dan nog de vissen? En voeg je ook nog plantenvoeding toe (all-in One), ook al is er natuurlijk geen licht en aldus geen extra voeding nodig (weliswaar wel nitraat aanwezig wat ook helpt tegen bestrijding van blauwalg)?

    Bedankt alvast!
    Timmy

    1. Dag Timmy

      Nee, tijdens de black-out voeder je de vissen niet. Het is echt belangrijk dat er helemaal niets van licht aankomt. Je kan de vissen de dagen ervoor extra voederen. Idem voor het toevoegen van plantenvoeding: niet doen, gewoon de bak donker laten of de black-out mislukt. De plantenvoeding doseer je dan gewoon op voorhand.

      Groetjes,
      Gilles van PlantedBox

  4. Hoi Gilles vraagje kan je de all in one ook gebruiken voor de ei. Eimethode. Zoja hoeveel moet je toevoegen aan gr Rob

    1. Dag Rob

      De klassieke All-in-One is volgens “medium” Estimative Index, de grote dosering van wekelijks 30ml op 100l voegt 15ppm N en 1,5ppm P toe 🙂

      Groetjes,
      Gilles van PlantedBox

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *